De nieuwe manier van ondernemen is maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO). Het krijgt steeds meer aandacht en wordt steeds populairder. Het programma Tegenlicht heeft er zelfs een hele (interessante) aflevering aan gewijd en er is een stichting voor opgericht, MVO Nederland. Wil je als ondernemer meegaan met de tijd, dan is het dus goed om je hierin te verdiepen. Dit artikel helpt je daarbij.
Want wat houdt maatschappelijk verantwoord ondernemen nu eigenlijk precies in, wat is het nut ervan, waarom is het zo populair en wat kun je doen om zelf je steentje bij te dragen aan maatschappelijk verantwoord ondernemen?
Wat is MVO?
De naam zegt het eigenlijk al. Maatschappelijk verantwoord ondernemen is een manier van ondernemen waarbij de verantwoordelijkheid voor de impact op milieu en maatschappij voorop staat. Alle ondernemers samen hebben namelijk een enorm aandeel in de belasting van het milieu en de vorming van de samenleving.
Als je als bedrijf doet aan MVO, dan houd je bij iedere beslissing de gevolgen voor mens en milieu in je achterhoofd en is je visie erop gericht deze gevolgen zo positief mogelijk te laten zijn. MVO vermeerdert de waarde op het gebied van de drie P’s: People (mensen), Planet (de aarde) en Profit (de economie).
Twee manieren van MVO
Er zijn eigenlijk twee manieren van MVO ontstaan. Ten eerste zijn er bestaande bedrijven die vaak al heel lang hun zaken op een bepaalde manier regelen, en die steeds meer gaan nadenken over hoe ze hun steentje kunnen bijdragen aan de gemeenschap en de omgeving. Zij gaan nieuwe denkwijzen en strategieën implementeren om te kunnen voldoen aan de voorwaarden die staan voor maatschappelijk verantwoord ondernemen. Ten tweede zijn er bedrijven die het MVO juist als eerste insteek hebben genomen en bepaalde businessmodellen hebben opgesteld aan de hand van kansen die zich voordoen op dit gebied.
Bij deze ondernemers is het eerste idee juist gebaseerd op de vraag hoe je kunt bijdragen aan zaken als duurzaamheid, eerlijkheid, rechtvaardigheid, gelijkheid en saamhorigheid. Een voorbeeld hiervan is het in Tegenlicht aangehaalde bedrijf Mobile Factory, dat aan de hand van puin en afval bouwblokken maakt om zo heel snel, efficiënt en duurzaam huizen te bouwen in gebieden waar veel huizen zijn verwoest en mensen dakloos zijn geraak als gevolg van bijvoorbeeld natuurrampen.
Waar richt je je op bij duurzaam ondernemen?
Gaat het om duurzaam ondernemen, dan gaat het om het runnen van een bedrijf op een manier waarbij je zo milieubewust mogelijk bent. Je maakt dan gebruik van strategieën, processen of methoden waarbij natuurlijke hulpbronnen of grondstoffen zo goed mogelijk bewaard blijven, zodat toekomstige generaties er ook nog gebruik van kunnen maken.
Dit kun je op vele verschillende manieren bewerkstelligen en er is voor ieder bedrijf, van groot tot klein, van simpel tot complex, dan ook wel een manier te vinden om de natuur zo min mogelijk te belasten, of om iets voor de natuur terug te doen wanneer je deze wel belast.
Tips op het gebied van duurzaam ondernemen
Er zijn verschillende tips te geven om het runnen van je bedrijf zo milieubewust mogelijk te doen. Denk bijvoorbeeld eens aan:
Gebruik maken van groene energie en zo klimaatneutraal mogelijk werken.
Dit kan door alle bedrijven worden bewerkstelligd. Van ZZP’ers die alleen maar gebruik maken van een laptop, tot grote bedrijven met veel computers en apparaten.
Werken volgens het cradle tot cradle (c2c) principe. Dit houdt in dat de kringloop van de producten volledig gebaseerd is op recycling, waarbij zo min mogelijk grondstoffen verloren gaan.
Het zorgen voor zo min mogelijk uitstoot van schadelijke stoffen, bijvoorbeeld in de fabriek of door te zorgen voor elektrische auto’s van de zaak.
Het planten van bomen voor iedere bepaalde hoeveelheid papier die wordt gebruikt.
Dit zijn slechts enkele voorbeelden. Als je het leuk vindt kun je nieuwe manieren verzinnen om energie te besparen. Heb je hier geen tijd voor, maar vind je het wel belangrijk om milieubewust te werken, zoek dan eens op internet naar ideeën en oplossingen op dit gebied. We zijn de laatste jaren op zo’n grote schaal bezig met dit onderwerp, dat het echt niet nodig is om zelf het wiel opnieuw uit te vinden.
Wat zijn de voordelen van milieubewust ondernemen?
Met milieubewust ondernemen spaar je de natuur, de dieren die in deze natuur leven en de natuurlijke grondstoffen of je doet er iets voor terug. Je zorgt ervoor dat dat wat je doet zo min mogelijk impact heeft op het milieu. Dit kan verschillende voordelen hebben. Ten eerste verandert het klimaat niet of zo min mogelijk door onze eigen schuld.
Uiteraard zijn klimaatveranderingen van alle tijden, denk bijvoorbeeld aan de ijstijd. Maar zorgen we zelf dat we een zo klein mogelijke ecologische voetafdruk achterlaten, dan versnellen we het proces van klimaatverandering in elk geval niet. Het huidige broeikaseffect en de snelheid waarmee dit effect groter wordt, is bijvoorbeeld onder andere te danken aan de hoge uitstoot van CO2 van ons als mensheid. Dit heeft onder andere tot gevolg dat er meer en vaker regen zal gaan vallen, waardoor het zeeniveau stijgt. Dit heeft een enorme impact op de indeling van de aarde en het leven van de mensen die op deze aarde wonen.
Ten tweede grijpen we niet of zo min mogelijk in op de kringloop van het leven, waardoor de dieren allemaal kunnen blijven voortleven zoals ze nu doen. Ten derde kunnen we van de natuur blijven genieten, die ons de broodnodige rust, creativiteit en ontspanning biedt. Ten slotte kunnen de volgende generaties ook nog gebruik maken van de grondstoffen, waardoor zij in dezelfde luxe kunnen leven als wij.
Waar richt je je op bij sociaal ondernemen?
Bij sociaal ondernemen, het ‘People’ onderdeel van maatschappelijk verantwoord ondernemen, richt je je als bedrijf op het nemen van verantwoordelijkheid voor het aanpakken van misstanden binnen de menselijke samenleving.
Ben je een bestaand bedrijf en wil je maatschappelijk verantwoord gaan ondernemen, dan moet je beginnen bij het bijstellen van je missie, visie en doelen. Bij elke beslissing die je maakt, houd je dan rekening met wat dit betekent voor de mensen om je heen en bedenk je oplossingen die zo gunstig mogelijk zijn op dit gebied.
Je bedenkt je dus wat jij zou kunnen doen om de wereld voor andere mensen een stukje beter, mooier en gelukkiger te maken. Sociaal ondernemen biedt bijvoorbeeld kansen aan mensen die er tot nu toe weinig of geen aangeboden hebben gekregen, zorgt ervoor dat je met je onderneming andere mensen niet schaadt of gebruikt zonder dat zij er wat voor terugkrijgen en kan een bijdrage leveren aan vermindering van het individualisme en vergroting van het gevoel dat we voor elkaar klaar staan.
Tips op het gebied van ondernemen met sociale verantwoordelijkheid
Hieronder worden enkele voorbeelden gegeven van zaken die je zou kunnen implementeren om socialer te ondernemen. Deze voorbeelden maken sociaal ondernemen concreet, zodat je een duidelijk beeld krijgt van de bedoeling hiervan:
- Bouw je bedrijf op een plaats waar veel werklozen zijn, zodat je mensen aan het werk helpt
- Neem niet alleen ervaren mensen uit andere bedrijven over, maar kijk naar het potentieel van werklozen of mensen onderaan de ladder en leid ze zelf op
- Geef ook mensen met een dubieuzer verleden een kans om werknemer te worden binnen je bedrijf
- Let er bij het inkoopproces op dat je eerlijke prijzen betaalt (fairtrade) en dat je producten haalt uit omgevingen waar mensen het werk en het geld goed kunnen gebruiken
- Produceer producten die mensen daadwerkelijk vooruithelpen en gelukkiger maken, zoals de stenen die gemaakt worden en de huizen die hiermee gebouwd worden uit het eerdergenoemde voorbeeld van Mobile Factory
- Stuur in de marketing aan op saamhorigheid, eerlijkheid, rechtvaardigheid, gelijkheid, tolerantie en geluk met elkaar
- Houd oneerlijke verkooptechnieken als liegen en het aanpraten van een schuldgevoel achterwege, maar richt je op het nut van datgene dat je produceert; een product van een bedrijf dat doet aan MVO verkoopt zichzelf wel als je hier een mooi beeld bij/van maakt.
- Put inspiratie uit deze voorbeelden en bedenk wat jij zou kunnen doen om je bedrijf te runnen op een manier die anderen uit de brand helpt.
Wat zijn de voordelen van sociaal ondernemen?
Eerst moet er een toon worden gezet. Hoe meer bedrijven in hun handelen, bedrijfscultuur en uitstraling rekening houden met de samenleving, hoe meer er een trend ontstaat die anderen willen volgen. Dit heeft enkele grote voordelen, want dat geldt niet alleen voor andere bedrijven, maar ook voor de mensen die deel uit maken van deze samenleving. Langzamerhand kan er dan een cultuur ontstaan waarin we rekening houden met elkaar en we iets voor elkaar over hebben.
Dit zorgt voor minder individualisme: we trekken ons het lot van een ander daadwerkelijk aan. We kunnen zo een samenleving creëren van wederkerigheid: als je iets doet voor een ander, doet deze ook weer iets voor je terug. Daar worden we uiteindelijk allemaal beter van, want we hebben allemaal wel een keer iets nodig. Als bedrijf profiteer je er zelf ook van. Geef je mensen kansen en heb je aandacht voor hun potentie, dan zullen deze mensen veel meer trouw tonen ten opzichte van het bedrijf.
Als je als bedrijf iets geeft, geven je werknemers iets terug. Dat zorgt voor een goede sfeer en werkmentaliteit binnen het bedrijf, wat uiteindelijk leidt tot minder verzuim en meer productie. Dat is uiteindelijk weer goed voor de economie en dus voor ieders portemonnee.
Geld verdienen en de economie stimuleren met MVO
Het idee achter MVO is dat je iets goeds doet voor mens en milieu
Eerder werd verteld dat MVO bestaat uit drie onderdelen: de maatschappij, het milieu en de economie. De eerste twee zijn reeds besproken, de laatste komt hier aan bod. MVO richt zich ook op de waarde voor de economie, namelijk door met je beslissingen niet alleen de economie te stimuleren, maar ook door winst te maken met je manier van ondernemen.
Het idee achter MVO is dat je iets goeds doet voor mens en milieu, zonder dat er sprake is van vrijwilligerswerk of een liefdadigheidsinstelling. Maatschappelijk verantwoord ondernemen is dus ook een manier van ondernemen waarbij nog steeds een van de doelen is om winst te maken en de economie te stimuleren. Mensen hebben in de laatste jaren geleerd dat je je geld ook kunt verdienen op een manier waarbij je verantwoordelijkheid neemt voor je omgeving. Het maken van winst en het bijdragen aan de maatschappij hoeven elkaar niet uit te sluiten.
De populariteit van MVO
Maatschappelijk verantwoord ondernemen wordt steeds populairder en wordt daarnaast ook steeds meer ondersteund door overheden en media-aandacht. De populariteit van MVO is vooral te danken aan de win-win situatie die het creëert. Veel mensen ergeren zich aan aspecten binnen onze samenleving, zoals individualisme en de ongelijkheid tussen arm en rijk.
Daarnaast ervaren we nu concreet de gevolgen van het broeikaseffect en het niet milieubewust leven. Dit zijn zaken waar een groot deel van de bevolking wel heel graag iets aan wil doen, maar wat tegelijkertijd niet te veel tijd en geld mag kosten. MVO biedt een manier om onze verantwoordelijkheid te nemen op dit gebied, terwijl we er ondertussen geld mee verdienen en de economie mee stimuleren.
Ontstaat er een bedrijf dat gebruik maakt van dit principe, dan geven alle mensen met een goed geweten daar de voorkeur aan en zo ontstaat een echte hype.
Wat kun je doen om maatschappelijk verantwoord ondernemer te worden?
Zoals gezegd zijn er eigenlijk twee verschillende soorten bedrijven die doen aan maatschappelijk verantwoord ondernemen. Wil jij ook maatschappelijk verantwoord gaan ondernemen, waarbij je milieubewust en op een sociale manier te werk gaat, dan kun je een van deze twee routes volgen. Heb je een bestaand bedrijf of wil je je richten op een business idee dat in eerste instantie niet per se maatschappelijk verantwoord is, dan kun je binnen je bedrijf toch milieubewust en sociaal ondernemen door het maken van enkele aanpassingen.
Voorbeelden van zaken die je kunt implementeren om de invloed van deze twee gebieden te vergroten zijn eerder al genoemd. Je kunt ook gaan nadenken over nieuwe ideeën waarmee je iets goeds kunt doen voor de samenleving en/of het milieu.
Denk bijvoorbeeld eens aan momenten waarop jij je ergert over de maatschappij of schrijnende gevallen waarvan je denkt dat hier zeker wat aan verbeterd kan worden en bedenk een oplossing voor deze voorbeelden van misstanden. Bedenk vervolgens hoe jij hier geld mee zou kunnen gaan verdienen en je hebt je maatschappelijk verantwoord businessidee.
