Als bedrijf heb je meerdere mogelijkheden wanneer een nieuwe taak zich aandient en er op dat moment te weinig mankracht is. Je kunt nieuwe werknemers in dienst nemen, maar je kunt ook een ZZP’er inschakelen. De afkorting ZZP staat voor Zelfstandige Zonder Personeel en slaat op een ondernemer die kan worden ingehuurd voor verschillende opdrachten. Bedrijven kiezen er voor als er tijdelijk extra mankracht nodig is, of als er expertise van buitenaf nodig is. Hoewel er verscheidene voordelen te bedenken zijn om voor een ZZP’er in plaats van een extra werknemer in vaste dienst te kiezen, kunnen er ook genoeg dingen mis gaan.
Hier vind je de risico’s bij het inhuren van een ZZP’er. Daarnaast lees je handige tips om rekening mee te houden als je voor een ZZP’er kiest. Ook als je als particulier een ZZP’er wilt inschakelen, zal je hier de nodige informatie vinden.
Inhoudsopgave:
Een goede ondernemer
Het gevaar van schijnzelfstandigheid
Onzekerheid over kwaliteit
Wat te doen bij ziekte?
Risico’s op de lange termijn
Regelen, afspreken en coördineren
Heb je wel te maken met een goede ondernemer?
Bij het inhuren van een ZZP’er komt misschien wel meer kijken dan je denkt. Een van de vragen die zich aan het begin van het proces voordoet maar die zich kan blijven herhalen is de vraag of de ZZP’er wel een goede ondernemer is. Natuurlijk valt het te betwisten wat goed ondernemerschap precies inhoudt, maar in sommige gevallen schort het er nogal aan. Een voorbeeld: sommige mensen zijn aanvankelijk werkachtig bij een bedrijf. Hier vervullen ze hun rol prima, en vervolgens besluiten ze om zelfstandig ondernemer te worden. Helaas is deze taak niet voor iedereen weggelegd. De boekhouding is niet in orde, afspraken worden niet nagekomen, et cetera. Dit geldt natuurlijk niet voor alle ZZP’ers, maar het is moeilijk in te schatten wie wél, maar vooral wie niet een goede ondernemer is.
Gaan vrijheid en loyaliteit wel samen?
Als zelfstandige ondernemers hebben ZZP’ers tot op een zekere hoogte veel vrijheid. Ze kunnen zelf de opdrachten aannemen die ze willen. Ze kunnen zelf hun opdrachtgevers selecteren. Maar hier zit ook een risico aan vast. Deze vrijheid kan er namelijk ook voor zorgen dat een ZZP’er minder loyaal tegenover de opdrachtgever is dan in het geval van een vaste dienst. Wat is er nou vervelender voor een werkgever dan een werknemer die niet luistert naar opdrachten? En heeft een ZZP’er het werk afgerond, dan is er geen zekerheid dat hij voor een volgende opdracht ook beschikbaar is. Als je tijdelijke behoefte aan meer mankracht langer blijkt te duren dan verwacht, heb je ook na de eerste opdracht de diensten van de ZZP’er nog nodig. Als deze dan er voor kiest om niet mee te blijven werken, moet je weer op zoek naar een andere kracht. Zo blijf je aan de gang, terwijl het voor de lange termijn beter was geweest om een vaste werknemer in loondienst te nemen.
Het gevaar van schijnzelfstandigheid
Uit onderzoek is gebleken dat een groot gedeelte van de ZZP’ers in werkelijkheid schijnzelfstandig is. Dit betekent dat niet aan alle voorwaarden wordt voldaan die worden gesteld aan een samenwerking tussen opdrachtgever en ZZP’er. Onder de voorwaarden wordt het volgende verstaan: de ZZP’er heeft meerdere opdrachtgevers, die allen onafhankelijk van elkaar declareren; de ZZP’er bepaalt naar eigen wens welk werk hij uitvoert, dit wordt niet primair door iemand anders besloten; er is geen gezagsrelatie tussen de betrokken partijen; ten slotte werkt de ZZP’er voor zichzelf en niet voor iemand anders. Als er aan één van deze voorwaarden niet wordt voldaan, wordt er ook wel van een verkapt dienstverband gesproken. Omdat dit belastingtechnisch niet de bedoeling is, kun je in het geval van een verkapt dienstverband als opdrachtgever in de problemen komen. Let dus goed op wanneer je een ZZP’er in dienst neemt of deze in werkelijkheid niet schijnzelfstandig is.
Onzekerheid over kwaliteit
Als je een vaste werknemer in dienst neemt, gaat daar altijd een goede screening procedure aan vooraf. Je wilt natuurlijk wel weten wat je in huis haalt. Kan de werknemer het werk wel aan, zijn de vaardigheden voldoende om verschillende taken uit te voeren? Door dit na te lopen heb je de zekerheid dat je opdrachten goed worden uitgevoerd. Als je met een ZZP’er zaken doet, is er minder zekerheid wat betreft die kwaliteit. Ten eerste is het aan het begin al de vraag of de ZZP’er de juiste persoon voor de taak is. Ten tweede is er geen garantie dat de ZZP’er voldoende is bijgeschoold. Aangezien dit niet door een werkgever wordt gecoördineerd, kun je soms niet zeker weten wat een ZZP’er nu allemaal kan.
Wat te doen bij ziekte?
Stel je voor: je hebt een ZZP’er ingehuurd. Het werk wordt allemaal prima afgeleverd. Als opdrachtgever ben jij blij, want de opdrachten die je geeft worden naar wens voltooid. Maar halverwege de contractduur wordt de ZZP’er opeens ziek. Eén van de risico’s bij het inhuren van een ZZP’er is dat er bij ziekte geen duidelijkheid is. Het werk kan lange tijd blijven liggen, terwijl je juist de ZZP’er had ingehuurd om schot in de zaak te krijgen. En het werk opeens door iemand anders laten doen is ook niet mogelijk, want je zit nog aan het contract vast. Ook hierom is het soms verstandiger om als bedrijf iemand in vaste dienst te nemen, of als particulier naar een bedrijf met meerdere mensen te stappen. Zo vermijd je onnodige uitstel.
Risico’s op de lange termijn
Heeft een ZZP’er naar wens een opdracht uitgevoerd? Dat is mooi. Maar wat nou als op de lange termijn blijkt dat er toch iets niet helemaal is goed gegaan? Je hebt bijvoorbeeld de opknapbeurt van je huis overgelaten aan een ZZP’er. Op het eerste gezicht leek het allemaal te kloppen, maar na een tijdje begin je toch weer mankementen te zien. Als deze aan het licht komen, en het werk is door een ZZP’er gedaan, dan heb je geen garantie dat deze ondernemer het ook weer komt oplossen. In het geval van een ingeschakeld bedrijf heb je meer kans dat je terug kunt vallen op goede service. Dit is natuurlijk niet altijd het geval, en met een zorgvuldig opgesteld contract is veel te verhelpen.
De controle is uit handen
Sommige mensen kiezen er voor om een ZZP’er in te schakelen om zelf minder werk te hebben. Dit klinkt als een verstandig besluit, maar in sommige gevallen levert dit een groot verlies in controle op. Doordat een ZZP’er er soms zijn eigen visie op nahoudt, weet je niet altijd of de taken wel worden uitgevoerd zoals jij bedoeld hebt. Op deze manier ben je de controle kwijt, en dat kan vervelend zijn. Als het werk eenmaal gedaan is, dan is het de vraag of de invulling ervan wel zoals verwacht is. Leg je in een contract goed vast wat de verwachtingen zijn en waar de vrijheden liggen, dan heb je minder kans op dit soort verrassingen.
Regelen, afspreken en coördineren
Het gebrek aan controle zorgt bovendien voor een hoop gedoe. Bij elke opdracht moet er weer worden vastgesteld wat de verwachtingen zijn en wat de taken van de ZZP’er zijn binnen een bepaalde periode. Een ZZP’er kan tegelijkertijd met andere opdrachten bezig zijn. Doordat de aandacht wordt verspreid over verschillende klussen loop je het risico dat jouw opdracht niet optimaal verloopt. Het is iedere keer weer onderhandelen omdat niet vaststaat wat de ZZP’er voor jou kan betekenen. Als de ZZP’er geen vaste prijs hanteert, kan het op de lange termijn een probleem worden wat er wordt betaald in het geval van meerdere opdrachten. Zo ben je veel tijd kwijt aan regelen, terwijl je juist op een snelle afhandeling hoopte.
Wees duidelijk, ook over de details
Iedereen kan zo zijn eigen redenen hebben waarom hij het inhuren van ZZP’ers handig of juist onhandig vindt. Op basis van de vorige punten heb je hopelijk een beter beeld gekregen wat de risico’s zijn als je in zee gaat met een ZZP’er. Je hebt het misschien wel gemerkt, maar een centraal thema is dat het vooral belangrijk is om vóór de werkzaamheden goede afspraken te maken. Zo verminder je ook het risico op onverwachte dingen nadat het contract is afgerond. Stel eerst vast of de ZZP’er in werkelijkheid geen schijnzelfstandige is, leg in het contrast vast wat je verwachtingen zijn, overleg wat er moet gebeuren in het geval van ziekte of ontevredenheid. Het zijn een aantal zaken die je van tevoren besproken dient te hebben. Alleen dan zijn de mogelijke risico’s te voorkomen. Of je gaat voor iemand in vaste loondienst.
