Doorgaans maak je een weloverwogen keuze om als Zelfstandige Zonder Personeel aan de slag te gaan. Die keuze hoeft niet bepaald geheel vrijwillig te zijn, als je bijvoorbeeld werkloos bent geraakt. Als aanstaande ZZP’er verdiep jij je als het goed is in elk geval in de voorwaarden, risico’s en verplichtingen die het zelfstandig ondernemerschap met zich meebrengen.
Eén van de grote kenmerken, of misschien wel hét grootste kenmerk van het ZZP’er schap is dat de risico’s die je loopt voor je eigen rekening zijn. Dat is ook logisch, je werkt immers voor eigen rekening en eigen risico. Hoe zit het dan met je zwangerschap als ZZP’er? Kom je in aanmerking voor een uitkering, hoe vraag je het aan en wat voor bedrag ontvang ik als zwangere ZZP’er? In dit artikel nemen kijken we wat er allemaal komt kijken bij je Zwangerschap en ZZP’er zijn.
Inhoudsopgave:
Heb ik als ZZP’er recht op zwangerschapsuitkering?
Als ZZP’er met zwangerschapsverlof
Bruto minimumloon
Aanvragen via de website van het UWV
De overheid tegemoet komen
Mannen en zwangerschapsverlof
De overheid heeft vangnetten ingebouwd
Toch heeft de overheid in de afgelopen jaren een aan aantal vangnetten ingebouwd voor jouw als Zelfstandige Zonder Personeel. In veel gevallen hebben die vangnetten betrekking op het stimuleren en makkelijker maken om de stap naar zelfstandig ondernemerschap te zetten. Zoals je zelf ongetwijfeld aan den lijve hebt ondervonden wordt de arbeidsmarkt steeds meer beheerst door de vraag naar flexibiliteit. Jouw keuze voor het zelfstandig ondernemerschap is daar misschien zelfs wel een direct gevolg van. Door een aantal zekerheden in te bouwen probeert de overheid die keuze voor jou makkelijker te maken.
Afweging in het belang van de volksgezondheid
Een geheel andere afweging van de overheid is echter de voorwaarde van een betaald zwangerschapsverlof voor vrouwelijke ZZP’ers. Die keuze is puur gemaakt in het belang van de volksgezondheid. De overheid wil aanstaande moeder en kind beschermen tegen de druk en de risico’s van het zelfstandig ondernemerschap. Als je als vrouwelijke ZZP’er zwanger raakt, moet je in het belang van de gezondheid van jouw en je kind op tijd kunnen stoppen met werken. Die afweging moet je puur kunnen maken op basis van de gezondheidsvraag en niet of de financiële buffer die je voor die periode hebt opgebouwd groot genoeg is.
Heb ik als ZZP’er recht op een zwangerschapsuitkering?
Als vrouwelijke ZZP’er heb je recht op zwangerschapsverlof. Via de website van het UWV, www.uwv.nl, kan je niet alleen informatie vinden over de regeling die het UWV aanbiedt aan vrouwelijke zwangere ZZP’ers, maar ook de daadwerkelijke aanvraag naar die uitkering indienen. Op de betreffende pagina op de website van het UWV vind je een overzicht waaraan je moet voldoen als zelfstandige om in aanmerking te komen voor het zwangerschapsverlof, en ook informatie over de hoogte en loopduur enzovoort.
Als ZZP’er met zwangerschapsverlof?
De regeling heet Zelfstandige en Zwanger (ZEZ) en je komt er voor in aanmerking wanneer je zelfstandige met of zonder personeel bent, een meewerkend partner of echtgenote bent, of als je beroepsbeoefenaar bent. Dan moet je denken aan bijvoorbeeld freelancer, thuiswerker of huisarts. Je komt niet in aanmerking voor de ZEZ regeling wanneer jij je vrijwillig verzekerd hebt voor de Ziektewet voor een dagloon dat hoger is dan het minimumloon.
Recht op minimaal zestien weken zwangerschapsverlof
Als je voldoet aan de voorwaarden van de regeling Zelfstandige en Zwanger(ZEZ), ontvang je de uitkering minimaal zestien weken. De uitkering gaat in tussen de zes weken en vier weken voor je bent uitgerekend. Na de bevalling heb je nog recht op minimaal tien weken zwangerschapsverlof. De ZEZ uitkering loopt altijd gelijk aan je zwangerschapsverlof, onafhankelijk of je eerder of juist later bevalt dan op de datum waarop je bent uitgerekend.
Het blijft het werk van moeder natuur
Het is natuurlijk altijd mogelijk dat je eerder bevalt dan het moment waarop je uitkering in gaat. Het blijft immers werk van moeder natuur. Als jou zoiets overkomt, dan is de duur van je uitkering onveranderlijk zestien weken. Stel dat je acht weken voordat je bent uitgerekend bevalt. Dat is dus minimaal twee weken en maximaal vier weken voordat je zwangerschapsverlof is begonnen. In zo’n geval gaat jouw uitkering in op dag na de geboorte van je kind, en duurt dan de eerder genoemde zestien weken, net zolang als je zwangerschapsverlof.
Niet hoger dan bruto minimum loon
Je ZEZ uitkering zal nooit hoger zijn dan het wettelijk bruto minimumloon. Mocht je gewend zijn aan veel hogere inkomsten, zul je daar dus rekening mee moeten houden. Als je als zelfstandige het jaar voorafgaand aan je zwangerschapsverlof meer dan 1225 uren hebt gewerkt voor je eigen onderneming, dan ontvang je de maximale uitkering. Dan bestaat ook de mogelijkheid dat je meewerkend partner of echtgenoot bent. In dat geval wordt de hoogte van je uitkering berekend op de winst die je partner behaalde, en jouw aandeel in die winst. Bovendien heb je bij de ZEZ-regeling ook recht op acht procent vakantiegeld, die wordt uitgekeerd na afloop van je zwangerschapsverlof.
Aanvragen via de website van het UWV
Je kan de ZEZ-uitkering aanvragen via de website van het UWV, op de pagina waar je ook alle benodigde informatie kan vinden. Die aanvraagt werkt als volgt. Je vult de aanvraag voor zwangere zelfstandigen in. Je stuurt de aanvraag op zijn vroegst in naar het UWV wanneer je 24 weken zwanger bent. Behalve de gevraagde kopieën over belastingaanslagen en een zwangerschapsverklaring van je huisarts of verloskundige meesturen, moet je ook aangeven of je de uitkering wilt laten overmaken naar een bureau dat je eventuele vervanging regelt. Dat is in het geval als je bijvoorbeeld een uitzendbureau iemand laat inhuren die tijdens uw zwangerschapsverlof uw taken waarneemt. In dat geval keert het UWV de uitkering uit aan het betreffende bemiddelingsbureau.
Onderbreking in de regelingen
De regeling Zelfstandige en Zwanger bestaat sinds 2008. Vóór 2004 voorzag de overheid ook in een regeling voor zwangere zelfstandigen. JE kan in verschillende media lezen over een rechtzaken die door belangenorganisaties tegen de overheid zijn aangespannen. Inzet van deze rechtszaken is het afdwingen van het met terugwerkende kracht uitbetalen van een zwangerschapsuitkering voor zelfstandig werkende vrouwen, die tussen 2004 en 2008 zwanger waren. Er zijn tal van proefprocessen gevoerd, tot aan de hoge raad aan toe.
Overheid alsnog tegemoet komen
De laatste stand van zaken is dat de overheid alsnog tegemoet moet komen aan de vrouwen die het betreft. Het standpunt van de belanghebbenden is immers dat als er voor 2004 een regeling was, en sinds 2008 weer, de overheid erkent dat zwangere zelfstandig werkende vrouwen gecompenseerd moeten worden. De overheid blijft zich echter verzetten tegen dit standpunt. Als het jou aangaat, als je in de betreffende periode zwanger bent geweest als zelfstandig werkende vrouw, dan is het raadzaam het nieuws omtrent deze zaak goed in de gaten te houden.
Verschillende informatiebronnen
Het internet biedt verschillende informatiebronnen over de regeling voor zwangere zelfstandig werkende vrouwen. Zodra jij je op Google begeeft, zal je er echter al snel achter komen dat vrijwel alle sites die informatie over dit onderwerp verschaffen naar de website van het UWV verwijzen.
Mannelijke zzp’ers en zwangerschapsverlof
Maar hoe zit het eigenlijk voor mannelijke ZZp’ers en eventueel zwangerschapsverlof. Wanneer je in loondienst bent, heb je als prille vader immers volgens de meeste CAO’s ook recht op een aantal vrije dagen na de geboorte van je kind. Opvallend hoe weinig informatie je over dit onderwerp kan vinden op het internet. Navraag bij het UWV leert dat je als mannelijke ZZP’er en prille vader geen recht hebt op een bijzondere regeling, zoals dat genoemd wordt. Dat betekent dus dat de vrije dagen die je opneemt na een geboorte voor eigen rekening komen.
